Op kantoor vs. thuiswerken: wat is beter volgens de wetenschap

Op kantoor vs. thuiswerken: wat is beter volgens de wetenschap

De ideale werkplek: Is het thuis of op kantoor? Leif Denti, een vooraanstaand onderzoeker, benadrukt dat balans essentieel is. Hij stelt dat maximaal 2,5 dag per week thuiswerken gunstig is, omdat het een mix biedt van geconcentreerd werk en menselijke interactie met collega's in levende lijve.

Een groot onderzoek dat in het tijdschrift Nature werd gepubliceerd, toont aan dat werken op afstand ons vermogen om te innoveren vermindert. Het directe gevolg van veel thuiswerken is dat het werkplekken en bedrijven die stagneren kan opleveren. Maar tegelijkertijd waarderen veel mensen het dat ze hun werk vanuit hun eigen huis kunnen doen.

Dus wat is de oplossing - moeten bedrijven zich richten op het teruglokken van werknemers naar kantoor met extraatjes zoals een bedrijfslunch en leuke activiteiten? Of moeten we het hybride model omarmen en flexibiliteit bieden waarbij werknemers wisselen tussen thuiswerken en werken op kantoor om het beste van twee werelden te combineren?

Tafelwagen met eten, drinken en kantoorbenodigdheden
Tafelwagen CHASE
299,- €
Vrouw zittend tussen twee kasten op een opbergkast
Leif Denti, een psychologisch onderzoeker aan de Universiteit van Göteborg die gespecialiseerd is in innovatie, kantoorinrichting en werken op afstand, benadrukt dat er niet één pasklare oplossing is die bij elk individu of bedrijf past. Hij geeft echter wel een handige vuistregel voor hoe het wel moet:

- Als je precies weet wat je moet doen, kun je vanuit huis werken en tussendoor korte online vergaderingen houden. Thuiswerken is geschikt voor taken waarbij je geconcentreerd moet werken zonder afleiding. Maar als je tegen problemen aanloopt of verschillende oplossingen moet bedenken voor complexe problemen, is het beter om naar kantoor te komen en collega's persoonlijk te spreken.
Kantinetafel met zes hoge krukken

Ontmoetingen stimuleren creativiteit

Als we niet naar werk gaan, missen we wat in de sociologie de “derde plek” wordt genoemd - een plek waar mensen samenkomen buiten het huis (de eerste plek) en de werkplek (de tweede plek), legt Leif Denti uit.

- Hoewel het misschien gemakkelijker is om thuis ongestoord te werken, is er een keerzijde. Thuis mis je de spontane en informele gesprekken met collega's die bij de koffieautomaat of in de kantine kunnen plaatsvinden. Deze omgevingen bieden de tijd om die “domme vragen” te stellen die je misschien niet zou stellen in een formele vergadering. Wanneer we alleen digitaal vergaderen op Teams of Zoom, kunnen deze interacties gemakkelijk verdwijnen.

Dit soort ontmoetingen zijn belangrijk, zowel voor de creativiteit als voor het plezier in je werk, merkt hij op.

- Je kunt proberen een 'virtuele kantine' te creëren, maar dat vergt extra inspanning van iedereen. Voor zover ik het kan beoordelen, is het niet erg gebruikelijk om dit te doen. De meeste mensen vinden dat ze die tijd liever aan hun taken besteden.

Video calls in vergelijking met persoonlijke ontmoetingen

- Er is een groot verschil. Hoe verder we verwijderd raken van een echte vergadering, hoe minder 'rijk' de communicatie wordt. In digitale vergaderingen is het moeilijk om lichaamstaal en subtiele signalen op te vangen, zoals of iemand het ermee eens is of zich verveelt. Het wordt ook lastig met het nemen van beurten: mensen trekken zich meer terug en stellen minder vragen. Dit beïnvloedt het gesprek negatief.

Een hybride vergadering met drie personen

Wanneer slechts één persoon tegelijk kan spreken, is de “bandbreedte van het gesprek” ook beperkt, zoals Leif Denti het zegt:

- Na een digitale vergadering hangen we gewoon op, in tegenstelling tot op kantoor, waar we na afloop een kopje koffie kunnen drinken en verder kunnen praten. Het is op deze momenten, buiten de formele vergadering, dat veel belangrijke gedachten en ideeën naar boven kunnen komen - dingen die misschien niet zijn genoemd of ideeën die iemand niet durfde te delen tijdens de eigenlijke vergadering.

Een andere uitdaging van werken op afstand die vaak wordt belicht, is dat het moeilijk wordt om een sterke bedrijfscultuur en gemeenschapsgevoel op te bouwen.

- Het is moeilijker om sterke relaties op te bouwen met collega's als je elkaar niet regelmatig ziet. Natuurlijk kun je online relaties opbouwen, maar face-to-face is vaak makkelijker en effectiever. Junior werknemers zijn vaak liever op kantoor dan senior collega's, misschien omdat ze waardevolle kennis van meer ervaren collega's willen.

Vergaderruimte met acht stoelen en drie personen

50-50 is de beste balans

Hoewel er geen vaste formule is voor hoe - en waar - bedrijven en werknemers hun werk het beste kunnen doen, laten onderzoeken positieve effecten zien van maximaal 2,5 dag per week thuiswerken. Het geeft ons meer controle over ons leven en helpt bij de balans tussen werk en privé: als je niet meer hoeft te pendelen, kun je die tijd gebruiken om thuis dingen te regelen of het ophalen en wegbrengen van kinderen te vereenvoudigen.

- Als je meer thuis werkt, kunnen de nadelen groter worden dan de voordelen: het wordt moeilijker om overzicht te houden over wat er op het werk gebeurt en wat op dat moment belangrijk is. Als je dat gevoel verliest, kan werk na verloop van tijd minder lonend aanvoelen en kun je je geïsoleerd voelen.

Zoals Leif Denti het ziet, wordt het huidige werkende leven gekenmerkt door een zoektocht naar de beste werkwijzen.

- Verandering en innovatie zijn tijdloze onderwerpen. Maar het zijn ook moeilijke vragen. Uiteindelijk zullen we de oplossing vinden. Daar maak ik me geen zorgen over.

Twee vrouwen en een hond in een lounge

Hoe denk je dat die oplossing eruit kan zien?

- Over vijf tot tien jaar zullen we verschillende modellen ontdekken die beter geschikt zijn voor verschillende soorten bedrijven. Zo kan werken op afstand bijvoorbeeld effectiever zijn voor werknemers van een softwarebedrijf dan voor werknemers van een dienstverlenend bedrijf. Maar bovenal zullen we meer begrijpen over hoe werken op afstand de productiviteit en onszelf beïnvloedt. En als we dat eenmaal weten, wordt het gemakkelijker om een plan te bedenken.